Fonica UF-1

  Wkładka UF-1 jest pierwszym polskim gramofonowym przetwornikiem stereofonicznym.

  Została ona opatentowana w 1961 roku, a jej twórcą jest Bogdan Ciesielski. Charakteryzowała się ona nowym projektem jarzma do obsadzenia elementów piezoelektrycznych. Pozwalało ono na poszerzenie zakresu przenoszonych częstotliwości, poprawą tłumienia oraz poprawą efektu stereofonicznego, gdzie tłumienie wynosi 30 dB, a pasmo przenoszenia 30-18 000 Hz [1].

  Wkładka wprowadzona do produkcji została opisana jako przystosowana do odtwarzania płyt stereofonicznych i monofonicznych oraz pracy w klimacie umiarkowanym. Jej pasmo przenoszenia wynosi 48-12000 Hz, a przesłuch 8 dB przy f=1 kHz. Wkładka jest wyposażona w elementy piezoelektryczne z winianu sodowo-potasowego i igłę z szafiru syntetycznego [2].

  Stosowana była w gramofonach Fonica G-440 przeznaczonych do odbiornika "Carmen-Stereo". Jako opcję mogła być zastosowana w gramofonach Fonica G-450. Gramofon ten wyposażony standardowo we wkładkę UK-4M posiada w ramieniu okablowanie przystosowane do montażu wkładki UF-1. Przy wymianie wkładki należy wyjąć z ramienia dodatkową żyłę oraz wymienić kabel przyłączeniowy gramofonu na stereofoniczny. Ponadto zaczepy trzymające UK-4M po odwróceniu pozwalają na montaż UF-1, należy jednak wymienić śruby na dłuższe.

Dane techniczne wkładki UF-1 [2]:

• Ciężar wkładki: 4,2 G
• Ciężar ramienia igłowego wraz z igłami: 140 mG
• Siła zwrotna pionowo: 9 G/100µ
• Siła zwrotna poziomo: 5 G/100µ
• Skuteczność: 40 mV/cm/s przy f = 1 kHz
• Zniekształcenia liniowe: 7 %
• Nacisk roboczy 6 G
• Temperatura robocza maksymalna: 30 *C
• Temperatura składowania maksymalna: 45 *C
• Przesłuch: 8 dB przy f = 1 kHz

Źródła:
[1] Opis patentowy nr 45198 Fonica UF-1 patent
[2] Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego, Katalog 31-R "Przetworniki Elektroakustyczne", Wydawnictwa czasopism Technicznych NOT Zakład Wydawnictw Nieperiodycznych Warszawa 1966